50 con chuột trong giai đoạn thử nghiệm lần 2 văcxin Covid-19 đã đáp ứng miễn dịch, Việt Nam tiến thêm một bước gần hơn sản xuất văcxin phòng ngừa Covid-19.

Tiến tới xây dựng quy mô sản xuất hàng chục triệu liều

Ông Đỗ Tuấn Đạt, Chủ tịch Công ty TNHH Một thành viên Văcxin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) - Bộ Y tế cho hay, sau đợt tiêm thử nghiệm văcxin ngừa Covid-19 lần 2, 50 con chuột được tiêm thử nghiệm có đáp ứng miễn dịch. Với thành công bước đầu này, thời gian tới, đơn vị nghiên cứu sẽ hoàn thiện quy mô, hướng đến sản xuất văcxin sử dụng cho người. Đơn vị nghiên cứu sẽ tiến hành tiêm văcxin trên động vật và theo dõi hiệu quả bảo vệ. Quá trình thử nghiệm tiếp theo này có thể phải mất 8-9 tháng mới có thể "ra đời" văcxin hoàn chỉnh thử nghiệm trên chuột, sau đó mới sang người..

Trước đó, ngay khi có trình tự gene virus gây Covid-19 từ các nhà khoa học Vũ Hán công bố, các nhà nghiên cứu của Công ty TNHH Văcxin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) đã phối hợp với các nhà khoa học tại Đại học Bristol (Anh) để nghiên cứu văcxin Covid-19. Dự án bắt đầu thực hiện từ tháng 2. Sau đó, các nhà khoa học đã tạo ra chủng mang vùng kháng nguyên đặc hiệu của SARS-CoV-2 trong phòng thí nghiệm.

Ngày 15/5 và 29/5, 2 lô mẫu huyết thanh của 50 con chuột đã tiêm dự tuyển văcxin Covid-19 lần lượt được gửi sang Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương để đánh giá. Bằng việc tiêm so sánh với chính chủng virus hoang dại đã được bất hoạt cho chuột, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương xác định các mẫu huyết thanh này đã cho đáp ứng kháng thể, trong đó có những mẫu đáp ứng khá cao. Ở giai đoạn tiếp theo, văcxin dự tuyển sẽ được phát triển thành văcxin hoàn chỉnh, ổn định và đủ tiêu chuẩn để sử dụng cho người. Nhóm nghiên cứu cũng sẽ xây dựng quy trình sản xuất thương mại để có thể đáp ứng quy mô sản xuất lên tới hàng triệu, thậm chí là hàng chục triệu liều.

Cần 9 - 12 tháng nữa

ThS Mạc Văn Trọng, Vabiotech cho hay, để cho ra đời văcxin hoàn chỉnh cần 9 - 12 tháng nữa. Hiện nhóm nghiên cứu đang nỗ lực gấp rút để đi đến đích. Việc hoàn thành nghiên cứu văcxin trong thời gian 18 - 24 tháng là một “kỳ tích” chưa từng có trong lịch sử nghiên cứu văcxin ở Việt Nam. Dự án lần này không chỉ dừng lại ở việc cho ra đời loại văcxin mà cả thế giới đang trông đợi, mục tiêu lớn hơn là giúp tăng tính chủ động về văcxin cho Việt Nam, nhất là các văcxin đại dịch. Nếu trong tương lai xuất hiện thêm chủng coronavirus mới gây đại dịch ở người, với công nghệ sẵn có trong tay, chỉ cần “lắp ráp” phần gene của chủng virus mới vào là rất nhanh sẽ cho ra đời loại văcxin mới.

Công nghệ mà Vabiotech sử dụng trong sản xuất văcxin Covid-19 là công nghệ vector virus thay vì các công nghệ văcxin bất hoạt hay sống giảm độc lực như truyền thống. Đây là công nghệ mới, đa năng, cho hiệu suất sản xuất cao, không phụ thuộc vào việc nuôi cấy toàn thể tác nhân gây bệnh, phù hợp đối với các văcxin đại dịch.

Hiện, trên thế giới có hơn 80 quốc gia đang tập trung nghiên cứu văcxin Covid-19, 8 quốc gia đã thử nghiệm lâm sàng trên người. Tại Việt Nam, có nhiều đơn vị tham gia nghiên cứu văcxin Covid-19, gồm: Công ty TNHH Văcxin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech), Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất Văcxin và Sinh phẩm y tế (Polyvac), Viện Văcxin và sinh phẩm y tế Nha Trang (IVAC), Công ty TNHH Công nghệ sinh học Dược Nanogen và các chuyên gia, một số viện nghiên cứu, trường đại học… Tuy nhiên, hiện chỉ có Vabiotech là đơn vị đầu tiên thử nghiệm trên chuột và đã cho thành công bước đầu. 

Nguồn báo Khoa học & Đời sống