Kháng thể đơn dòng có thể làm giảm tải lượng virus kéo dài
Theo kết quả của một nghiên cứu nhỏ được trình bày tai Hội nghị Retrovirus và Nhiễm trùng cơ hội (CROI2019) tại Seattle, một kháng thể đơn dòng thử nghiệm gọi là GPT121 dẫn đến ức chế virus kéo dài đến sáu tháng ở người dương tính với HIV có tải lượng virus khởi đầu thấp.
Đây là thời gian dài nhất bất cứ ai duy trì được HIV không phát hiện được sau một liều đơn kết hợp các kháng thể trung hòa phổ rộng. Số liệu ban đầu gợi ý PGT121 có tiềm năng được sử dụng trong dự phòng trước phơi nhiễm, tiến sỹ Kathryn Stephenson của Trung tâm Y khoa Beth Israel Deaconess tại Boston cho biết.
Các kháng thể trung hòa phổ rộng (bNAbs) hoạt động chống lại một loạt các chủng HIV là một trong nhiều cách tiếp cận được khai thác trong một cố gắng chữa khỏi HIV hoặc có khả năng hơn là mang lại sự thuyên giảm kéo dài cho phép người có HIV duy trì ức chế virus mà không cần điều trị thuốc ARV hàng ngày suốt đời. Mặc dù những nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng bNAbs có hoạt tính chống sao chép HIV, nhưng liệu chúng có tấn công vào virus trong các tế bào nhiễm tiềm ẩn hay ổ chứa virus không vẫn chưa rõ ràng. Phần lớn các chuyên gia cho là kết hợp những phương pháp tiếp cận khác nhau là cần thiết để bệnh thuyên giảm lâu dài hoặc cho một phương thức chữa khỏi bệnh.
PGT121 là một kháng thể đơn dòng tái tổ hợp tác động vào vị trí V3 glycan trên vỏ ngoài của HIV, SIV (một virus gần với HIV gây nhiễm cho khỉ) và SHIV (một virus lai người-khỉ). Hoạt tính của nó đã được chứng minh chống lại 60% chủng HIV trở lên trên khắp thế giới. Tổ chức Vắc xin và AIDS Quốc tế, Quỹ Bill& Melinda Gates, Viện Scripps và Khoa học Theraclone hợp tác phát triển GPT121.
Các nghiên cứu trước đây trên khỉ rhesus macaqua chỉ ra rằng PGT121 có thể làm giảm tải lượng virus, làm chậm tái phát virus và bảo vệ chống nhiễm SHIV, gợi ý rằng nó có tiềm năng sử dụng được cho phòng và điều trị HIV.
Tại hội nghị CROI năm ngoái, Tiến sỹ Dan Barouch cũng từ Beth Israel báo cáo phần lớn khỉ được chỉ dùng PGT121 có tái phát virus không lâu sau khi dừng thuốc ARV, nhưng có một cặp động vật duy trì ức chế tải lượng virus lâu dài hơn mong đợi. Bổ sung GS-9620, một chất kháng TLR7 kích thích thụ thể toll-like hoạt hóa tế bào miễn dịch, dẫn đến trì hoãn tái phát virus kéo dài hơn. Trên thực tế, 5 trong số 11 khỉ điều trị bằng thuốc kết hợp duy trì tải lượng virus không phát hiện được ít nhất sáu tháng sau khi dừng sử dụng ARV.
Tại hội nghị năm nay, Stepheson báo cáo kết quả một thử nghiệm lâm sàng PGT121 giai đoạn 1, nghiên cứu đầu tiên trên người.
Phần đầu của nghiên cứu là thử nghiệm gia tăng liều trong đó tuyển chọn 20 người tình nguyện có HIV âm tính và 15 người có HIV dương tính đang điều trị ARV có ức chế virus. Người tham gia được dùng 3, 10 hoặc 30 mg/kg PGT121 dạng hỗn hợp tiêm tĩnh mạch liều đơn hoặc 3mg tiêm dưới da. Ở mỗi nhóm 5 người, một người được dùng giả dược.
Phần thứ hai của nghiên cứu là một thử nghiệm PGT121 đánh dấu mở với liều 30 mg/kg IV dùng cho 13 người HIV dương tính không sử dụng ARV, trong đó 9 người có tải lượng cao (trên khoảng 2.000 đến 100.000 copies/ml) và 4 người có tải lượng virus thấp (khoảng 200-500 copies/ml). Người tham gia HIV dương tính phần lớn là nam da trắng với tuổi trung vị là 44 với người điều trị ARV và 31 với người dừng điều trị ARV.
Điều trị bằng PGT121 có vẻ là an toàn và dung nạp tốt. Thời gian bán hủy của PGT121 (đánh giá nó tồn tại kéo dài bao lâu trong cơ thể) đạt đến 23 ngày, nhưng ngắn hơn ở người HIV dương tính không điều trị ARV (13 ngày). Tác dụng phụ thường gặp nhất là đau, đỏ, sưng ở vị trí tiêm, thường được đánh giá là nhẹ. Một người tham gia có biểu hiện tác dụng phụ trung bình, được cho là liêu quan đến thuốc. Không có bằng chứng nào cho thấy PGT121 dẫn tới đáp ứng miễn dịch tế bào tăng cường và số tế bào CD4 duy trì ổn định.
Với người dương tính với HIV không điều trị ARV, 5 trong số 9 người trong nhóm có tải lượng virus cao cho thấy bằng chứng về hoạt tính kháng virus ở ngày 10 với trung vị tải lượng virus giảm 1.7log10 (khoảng 60 copies/ml); 4 người có vẻ là không đáp ứng. Mặc dù HIV của họ còn nhạy cảm ở giai đoạn đầu, đến ngày 21-28 tất cả 5 trường hợp có tái phát virus và tìm được virus kháng thuốc.
Ở nhóm HIV dương tính có tải lượng virus thấp, mức độ virus giảm dưới ngưỡng định lượng ở hai người ở ngày 7. Họ duy trì ức chế virus mà không điều trị ARV, một trường hợp kéo dài đến trên 5 tháng và người còn lại vẫn tiếp tục ở 6 tháng. Ở những người này, thuyên giảm virus tiếp tục sau khi sử dụng kháng thể PGT121 có mức độ virus thấp hoặc không phát hiện được, gợi ý rằng hoạt tính kháng thể có trong thời gian dài. Theo dõi tiếp theo vẫn được tiến hành để xem sự thuyên giảm này kéo dài bao lâu.
Các nhà nghiên cứu kết luận “Ức chế virus kéo dài có thể do năng lực tuyệt vời của PGY121, thậm chí đạt được ở các mức độ dưới ngưỡng định lượng,”
Stephenson gợi ý rằng PGT121 có thể phải được kết hợp với những kháng thể khác hoặc những chất khác ở người có tải lượng virus cao hơn. Bà cũng gợi ý rằng PGT121 có thể có tiềm năng dự phòng trước phơi nhiễm hoạt tính kéo dài.
Nguồn: http://www.aidsmap.com