Đây là một nghiên cứu thử nghiệm về điều trị dự phòng phơi nhiễm (PrEP) ở Brazil cung cấp bằng chứng thực tế cho thấy đàn ông quan hệ tình dục đồng giới (được gọi là MSM) và phụ nữ chuyển giới có thể thành công trong điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV (PrEP).

Kết quả, được công bố trên Lancet tháng này, cho thấy PrEP có hiệu quả, khi tuân thủ tốt và không có các nguy cơ khác trong hai nhóm đối tượng nghiên cứu này.

“PrEP Brazil” được thực hiện và cung cấp PrEP (Tenofovir và Emtricitabine để ngăn ngừa HIV) trong 48 tuần cho 450 người đồng tính nam và phụ nữ chuyển giới sống ở Sao Paulo và Rio de Janeiro.

Khi bắt đầu nghiên cứu, tất cả những người tham gia đều âm tính với HIV và có nguy cơ cao (quan hệ tình dục qua đường hậu môn mà không có bao cao su, hai hoặc nhiều lần quan hệ tình dục qua đường hậu môn với bạn tình bị nhiễm HIV, hoặc tiền sử nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs).

Nhìn chung, 83% số người tham gia dùng thuốc đến tuần 48 và trong nhóm này, ba phần tư (74%) có nồng độ thuốc bảo vệ phù hợp với mức độ tuân thủ cao, nghĩa là họ đã uống ít nhất bốn liều mỗi tuần. Nhưng MSM trẻ tuổi, chủng tộc da đen và trình độ học vấn thấp, nồng độ thuốc còn lại ở nhóm này thấp ở tuần 48, có thể do mức độ tuân thủ điều trị dự phòng của nhóm này kém nên cần có các điều tra cụ thể hơn.

Mặc dù hành vi nguy cơ tình dục là cao đối với những người tham gia nghiên cứu, nhưng nguy cơ quan hệ tình dục qua đường hậu môn không có bao cao su không thay đổi đáng kể theo thời gian - từ 45% khi đăng ký, xuống 49% vào tuần 48. Đồng thời, số lượng bạn tình trung bình giảm đáng kể từ 11,4 trong ba tháng trước khi tham gia nghiên cứu, đến 8,3 vào tuần 48. Chỉ có hai người bị nhiễm HIV trong quá trình theo dõi nghiên cứu và họ có nồng độ tenofovir không thể phát hiện trong máu.

Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng khả năng tiếp cận với các công cụ phòng chống HIV tiên tiến, chẳng hạn như “PrEP”, để ngăn chặn dịch HIV ở những người có nguy cơ cao.

Trên khắp châu Mỹ Latinh, người đồng tính nam và phụ nữ chuyển giới luôn bị gánh nặng bởi HIV cao hơn so với các nhóm quần thể khác. Trong một bình luận đi kèm của Jerome Galea, Ricardo Baruch và Brandon Brown, lưu ý rằng tỷ lệ nhiễm HIV ở Mexico là 0,2% đối với người trưởng thành trong quần thể bình thường, so với tỷ lệ rất cao là 17% ở MSM và 20% ở phụ nữ chuyển giới. Một ví dụ khác từ Peru cho thấy tỷ lệ nhiễm HIV trong quần thể bình thường là 0,3% và 15% đối với MSM và 14% đối với phụ nữ chuyển giới.

Tuy nhiên, bất chấp bằng chứng ủng hộ “PrEP”, rất ít quốc gia ở Mỹ Latinh đưa nó vào kế hoạch phòng chống HIV quốc gia của họ. Trên thực tế, “PrEP Brazil” là dự án thử nghiệm đầu tiên triển khai ở Mỹ Latinh. Nhưng mọi thứ đang tiến triển, bảy quốc gia ở Mỹ Latinh và Caribbean hiện đã lên kế hoạch cho các nghiên cứu thử “PrEP” vào năm 2018 - và có một địa phương tích cực và có tiếng nói hiện đang ủng hộ việc tiếp cận với dự án này.

Galea, Baruch và Brown bình luận, khi các nước phát triển với các dự án “PrEP”, phải đảm bảo nguồn vốn là một phần của chương trình, nếu không, những người có yếu tố nguy cơ cao với HIV (đáp ứng điều kiện đối tượng tham gia nghiên cứu này) sẽ khó tham gia, bị bỏ lỡ.

Trong khi nghiên cứu này cho thấy bằng chứng hiệu quả của “PrEP” - các tác giả lưu ý rằng cần rất nhiều nỗ lực để tăng/mở rộng nhận thức cộng đồng tiếp nhận “PrEP”, và phát triển các chiến lược hỗ trợ cho các nhóm có nguy cơ cao không tuân thủ điều trị.

Họ cũng lưu ý rằng phụ nữ chuyển giới nên tiếp cận với các dự án “PrEP”, với nhóm tham gia 25 đối tượng là điều kiện phù hợp hơn với họ.

Nguồn: Tạp chí Avert (26 February 2018)

Link: https://www.avert.org/news/%E2%80%98prep-brazil%E2%80%99-success-gay-men-and-trans-women

Đào Thị Thanh Huyền

Khoa HIV/AIDS