Suckhoedoisong.vn - Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng ngày càng gia tăng của các bệnh không lây nhiễm, chủ yếu là bệnh tim mạch, tiểu đường, phổi tắc nghẹn mạn tính và ung thư.

Ước tính cứ trong 10 ca tử vong ở Việt Nam thì có gần 8 ca tử vong là do bệnh không lây nhiễm. Đặc biệt, trong số 12 triệu người mắc bệnh tăng huyết áp ở cộng đồng hiện nay có tới gần 60% chưa được phát hiện bệnh và trên 80% chưa được quản lý điều trị. Trong tổng số hơn 3 triệu người bị đái tháo đường thì có gần 70% chưa được phát hiện bệnh và trên 70% chưa được quản lý điều trị thuốc.

PGS.TS  Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế đưa ra những thông tin trên tại “Hội thảo quốc tế về chế độ ăn uống liên quan đến bệnh không lây nhiễm tại châu Á” lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam từ ngày 19-21/11 với sự tham gia của các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách từ hơn 10 quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Mông Cổ, Sri Lanka, Malaysia, Thái Lan, Philippines, Bangladesh, Nepal, Indonesia.

Hội thảo được tổ chức để tạo nên sự kết nối, diễn đàn cho các nước cùng chia sẻ, hợp tác và cùng chung tay xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn uống dựa trên sự hiểu biết về những thách thức tại khu vực.

Thông tin tại hội thảo cho biết, theo Nghiên cứu gánh nặng bệnh tật toàn cầu 2017, năm 2015, bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân của 15 triệu người trường hợp tử vong tại các quốc gia đang phát triển, tăng gần 3,8 triệu so với năm 2000.  Chế độ ăn không hợp lý là nguyên nhân của hơn 19% tổng số ca tử vong toàn cầu năm 2017 và gần 70% các ca tử vong do bệnh động mạch vành.

Các nước đang phát triển, bao gồm các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đang phải đối mặt với gánh nặng bệnh tật kép. Trong khi đang nỗ lực ứng phó với các bệnh truyền nhiễm như AIDS, bệnh lao và sốt rét thì đồng thời các quốc gia này lại phải đối mặt với sự gia tăng ở mức báo động của bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, bệnh tâm thần và đái tháo đường.

Tại hội thảo GS. TS Đặng Đức Anh- Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TW cũng nêu rõ, với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế  và quá trình đô thị hoá, môi trường thực phẩm và thói quen ăn uống  của cộng đồng đang có những thay đổi bất hợp lý.

Thực tế cho thấy bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn uống đang gia tăng ở nhóm trẻ tuổi hơn, gây ra những gánh nặng kinh tế lâu dài cho xã hội. Thực phẩm, chế độ ăn uống và tình trạng dinh dưỡng bao gồm thừa cân, béo phì là một trong các yếu tố, nguy cơ quan trọng nhất của bệnh không lây nhiễm.

Các nghiên cứu cho thấy, ăn ít rau và trái cây là nguyên nhân của 19% số ung thư dạ dày, ruột, 31% các bệnh thiếu máu tim cục bộ và 11% số trường hợp đột quỵ. Ăn nhiều muối là nguy cơ của đột quỵ, tăng huyết áp, ung thư da dày, suy thận, loãng xương và một số bệnh tim mạch khác... Theo số liệu điều tra của Bộ Y tế năm 2105, hơn 1/2 người trưởng thành ăn thiếu rau hoặc trái cây và người dân ăn muối nhiều gấp 2 lần so với khuyến nghị của WHO. Tỉ lệ thừa cân béo phì cũng tăng nhanh theo các năm.

“Do đó việc tăng cường dinh dưỡng hợp lý và xây dựng môi trường thực phẩm lành mạnh là một trong các ưu tiên hàng đầu trong dự phòng và kiểm soát bệnh không lây nhiễm, nâng cao sức khoẻ người dân"- Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn nhấn mạnh.

Việt Nam đang nỗ lực và quan tâm đầu tư cho lĩnh vực phòng chống bệnh không lây nhiễm. Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cũng thẳng thắn nêu rõ, hiện nay thực trạng phòng chống bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam vẫn còn đang tập trung nhiều vào điều trị ca bệnh, chưa có nhiều đầu tư cho hoạt động dự phòng yếu tố nguy cơ, phát hiện sớm  và quản lý bệnh nhân tại cộng đồng.

Do đó, Bộ Y tế đang tích cực tập trung giải quyết vấn đề không lây nhiễm theo hướng kiểm soát các yếu tố nguy cơ, khám phát hiện sớm, theo dõi liên tục, suốt đời bệnh nhân mắc các bệnh không lây nhiễm.

Thái Bình